Giáo dục Việt Nam học gì từ Nhật Bản?

Trong cuốn “Giáo dục Việt Nam học gì từ Nhật Bản?”, từ vị thế của một nhà nghiên cứu độc lập, tác giả phân tích các “điểm nghẽn” của giáo dục Việt Nam và đối chiếu chúng với những vấn đề Nhật Bản từng gặp và đã giải quyết từ hơn 70 năm trước.

Trọng tâm sách nằm ở cách Nhật Bản tiến hành cải cách: Cải cách giáo dục từ dưới lên, trao quyền sáng tạo cho giáo viên; sử dụng chương trình như tài liệu tham khảo thay vì khuôn mẫu cứng; và xây dựng toàn bộ hệ thống dựa trên một triết lý giáo dục rõ ràng. Triết lý ấy được luật hóa, nhất quán và hướng tới mục tiêu hình thành công dân có tri thức, phẩm chất và năng lực phù hợp xã hội dân chủ.

Tác giả Nguyễn Quốc Vương chỉ ra điều Việt Nam còn thiếu: Khái niệm “triết lý giáo dục” hầu như vắng bóng trong các văn bản quản lý, khiến việc cải cách dễ rơi vào tình trạng nhập khẩu mô hình, vá víu kỹ thuật mà không chạm đến gốc rễ. Cuốn sách vì thế đặt lại câu hỏi quan trọng: Muốn đổi mới giáo dục, chúng ta đang hướng tới điều gì?

Với văn phong thẳng thắn và giàu tư liệu, Giáo dục Việt Nam học gì từ Nhật Bản? là một khảo cứu cô đọng, hữu ích cho những ai quan tâm đến cải cách giáo dục và muốn hiểu rõ hơn vì sao cần bắt đầu từ triết lý, từ người thầy và từ thực tiễn dạy học.